มาพูดถึงเรื่องของเหล็กกันบ้าง
สำหรับเหล็กนะครับ แต่ละเจ้าเค้าจะมีสเปคอยู่ว่าจุดไหนจะต้องรับแรงได้เท่าไหร่ (เหมือนอย่างที่เราเห็นกันในมิราจ ที่บอกว่าเป็นเหล็ก High tensile รับแรงดึงได้อย่างมหาศาล) แสดงว่าจุดๆนั้น เค้าต้องคำนวณมาแล้วว่าเมื่อเกิดการชน จะต้องรับแรงได้มากเป็นพิเศษ
เหล็กที่ใช้ทำโครงสร้าง เท่าที่ผมทราบมา จะใข้เป็น low carbon steel คือ เหล็กคาร์บอนต่ำ เพื่อที่จะให้มันรับแรงดึง แรงกระแทกได้สูง ไม่แข็งหรือเปราะจนเกินไป แล้วจะเพิ่มความแข็งด้วยการขึ้นรูปตามแบบวิธีการต่างๆ และด้วยวิธีการอบชุบ ก็จะทำให้เหล็กมีความแข็งเพิ่มขึ้น โดยจะไม่สูญเสียค่า tensile ไป แต่ถ้าจะเพิ่มความแข็งด้วยการเติม element มันจะให้เหล็กแข็ง แต่มันก็จะเปราะตามไปด้วย
ยกตัวอย่างให้ฟังกันนิดนึง อาจจะไม่ใช่เหล็กกล้าเหมือนกัน แต่ก็ไม่ต่างกันมากมาย
ในอุตสาหกรรมรถยนต์ จะมีการใช้เหล็กหล่ออยู่ สำหรับพวกชิ้นส่วนต่างๆ อย่างเหล็กที่โรงงานผมใช้ ก็จะเป็นเหล็ก FC250 คำว่า FC หมายถึงโค๊ดของเหล็กหล่อ ส่วน 250 หมายถึง minimem tensile spec โดยโรงงานแต่ละที่จะกำหนด element ที่ใส่ไม่เหมือนกัน
Carbon spec ของ FC250 จะอยู่ที่ 3.1-3.6 โดยส่วนใหญ่
Silicon 1.8-2.6
ทำ Inoculant แล้วจะบวกไปอีกประมาณ 0.2%
Manganese 0.5-0.9 เราควบคุมประมาณ 0.60-0.70
Sulphur 0.05-0.09
แต่ว่าต้องขึ้นอยู่กับโรงงานด้วยว่าใช้มาตรฐานอะไร ถ้าเป็น ASTM จะเป็นของอเมริกา ถ้า JIS จะเป็นของ japan
เรื่องของเหล็กกล้าผมไม่ค่อยสันทัดเท่าไหร่ เพราะมันมีอยู่เยอะมาก ทั้ง เหล็กกล้าเครื่องมือ เหล็กกล้า High alloy low alloy เยอะมาก เหล็ก High speed เหล็กกล้าธรรมดาที่เคยใช้กับเรียนมาพวก AISI 1040 1045 4140 สามารถหาอ่านได้ตามหนังสือเหล็กทั่วไป
ทีนี้เหล็กของบริษัทไหน จะดีกว่าบริษัทไหน ผมว่าน้อยคนที่จะรู้นะครับ เพราะมันจะเป็น knowhour ของแต่ละบริษัท
เรื่องของเหล็กตัวถังอันนี้ผมไม่ทราบ แต่ที่ได้ยินมา ก็อยากที่รู้ๆกันว่าตัวถังจะใช้เหล็กแผ่นหนาประมาณ 0.5 - 0.8 mm (ผมเคยได้ยินมาจากคนที่เป็น consult ว่าเหล็กที่หนาที่สุดของรถญี่ปุ่น คือ ตัวถังของมิตซูบิชิ จริงหรือเปล่าผมไม่ทราบนะ) แต่จะทำให้เหล็กมันแข็งขึ้นด้วยการพับเหล็กขึ้นรูป ใครที่เคยเรียนวิชาจำพวก materail มาน่าจะทราบดี เหมือนอย่างกระป๋องนม จริงๆแล้วเหล็กมันบางนะ แต่เค้าพับให้มันเป็นลอนๆจนมันแข็งมากๆ (พวกกระป๋องนมผงเด็ก กระป๋องใหญ่ๆอะครับ)
ส่วนที่ถามว่าเหล็กหนาเท่ากัน ทำไมกดแล้วมันยุบได้ไม่เท่ากัน เหล็กที่ใช้ทำตัวถัง ทำมาจากเหล็กกล้าโดยส่วนใหญ่ครับ อย่างที่ผมพูดตอนต้น ว่ามันขึ้นอยู่กับ element และกรรมวิธีด้วย มันจะมีผลกับความแข็ง
ถ้าใครอยากรู้ว่ารถคันไหน ตัวถังแข็งเท่าไหร่ เอาไปกดด้วยเครื่อง Hardness test อย่าง Brinell ได้ครับ ว่าแต่ ใครจะยอมเสียสละประตูสักข้างได้ป่าว อิอิ
กล่าวตามมาตรฐานของ JIS พวกตัวถังมักจะเป้นเหล็กกล้าที่รีดด้วย roll ออกมาเป็นแผ่นๆ แล้วค่อยปั๊มขึ้นรูปเป็นชิ้นๆ
มี Hot roll พวก SAPH พวก SPFH
มี Cold roll พวก SPFC
แต่เกรดเยอะมากมีย่อยอีกประมาณ 30-40 เกรด
แต่ตัวถังน่าจะเป็นพวก cold roll จะให้ คุณสมบัติที่ดีกว่าโครงสร้างรถมันหนา น่าจะเป็น Cold roll แต่พวก รีดร้อนน่าจะรีดพวกเหล็กบาง ๆ
ความรุ้ที่เอามาแชร์ ผิดถูกประการใด ขออภัยเอาไว้ด้วย ข้าน้อยประสบการณ์น้อยยิ่งนัก