คล้าย น้ำรอการระบาย ถ้าเริ่มที่ตัวเอง ก็หยุดทิ้งขยะไม่เป็นที่ไม่เป็นทาง
เลิกรถป้ายแดง ก็รอรัฐดำเนินการครับ
แล้วกำหนด แนวทางใหม่
รถ มือหนึ่ง แบบสด ป้ายสีขาว ขอบ1เส้น
รถ มือหนึ่ง แบบผ่อน ป้ายสีขาว ขอบ2เส้น
รถ มือสอง แบบสด ป้ายสีเทาอ่อนมาก ขอบ1เส้น
รถ มือสอง แบบผ่อน ป้ายสีเทาอ่อนมาก ขอบ2เส้น
แนวทางนี้ ปรับใช้ปรับประยุกต์ได้กับหลายอย่าง
ถ้าถามว่า ทำไมต้องมีป้ายแยกเยอะขนาดนี้
ถามกลับว่า ทำไมต้องมีรถหลากยี่ห้อหลากรุ่นขนาดนี้
คำตอบ ก็คล้ายๆกัน ครับ
_______________________________________________
เก็บภาษีตามมลพิษ ก็ตามนั้นครับ
รถเก่าๆ ก็เก็บเยอะๆ
รถออกใหม่ๆ รัฐก็ต้องไม่เก็บภาษี เหมือนประหนึ่งเห็น ประชาชนกินหญ้าแทนข้าว ครับ
_______________________________________________
คำว่า "ค่านิยม" "จิตสำนึก" มันมีปัญหาในตัวมันเอง ... โดยเฉพาะเรื่องความ subjective ในตัวของมันเอง ทำให้ต้องตีความ ซึ่งถ้าปล่อยให้ตีความกันเอง ทุกคนก็ตีความเข้าข้างตัวเอง ถ้ารัฐจะเข้ามาตีความให้ก็เปิดโอกาสให้เกิด corruption อีก ( มีคนเคยเสนอแนวคิดว่า corruption = monopoly + discretion - accountability ซึ่งผมเห็นว่าจริงมาก )
อีกอย่างคือระบบใดๆก็ตาม แม้จะมีผู้มี "จิตสำนึก" มากมาย แต่หากมีคนขาด "จิตสำนึก" แค่ไม่กี่คน มันก็ยังสร้างผลกระทบในภาพรวมได้มากมายอยู่ดี ... ลองดูหน้าโรงเรียนก็ได้ครับ ที่จอดรถเกะกะถนนมีกี่คน คิดเป็นกี่ % ของผู้ปกครอง ... การสร้าง "จิตสำนึก" ให้คนทำดี/ทำถูกจึงไม่ใช่ทางออก
ยังไม่ต้องนับว่าการสร้าง"จิตสำนึก"นั้นต้องใช้เวลา และ เงื่อนไขพิเศษเพิ่มเข้าไปอีก
ในแง่การแก้ปัญหา ตรงประเด็นสุดและส่งผลกระทบวงกว้างน้อยสุด ไม่ใช่สร้าง "จิตสำนึก" แต่เป็นการ "ทำให้สำนึก" .... รถติดในเมือง ไม่ต้องรณรงค์ไม่ใช้รถหรอกครับ ไม่ต้องเพิ่มขอบเขตอำนาจรัฐในการอนุมัติการซื้อรถ ไม่ต้องจำกัดรถรายวันหรอกครับ คิด congestion charge ไปเลยตรงๆ ... ใครจ่ายไหวก็ใช้ชีวิตตามเดิม ใครคิดว่าไม่ไหว หรือไม่คุ้มก็ปรับตัวเอง
ปล. ผมเป็นพวกเชื่อว่าคน drive ด้วยผลประโยชน์ (ซึ่งไม่จำเป็นต้องเป็นตัวเงิน) และไม่มี "คนดี" แท้ๆ ดังนั้นจึงไม่ควรเสียเวลาไปสอนว่าอะไร "ควรทำ" หรือ "ต้องทำ" เพราะ "ดี" แต่ควรสร้างกลไกผลประโยชน์ในการทำพฤติกรรมที่ต้องการ
ที่ว่ามาข้างบนนี่คือระดับสังคมนะครับ
ระดับปัจเจก ต้องเริ่มด้วยตัวเองครับ
ใช่ครับ ที่ว่า คือ ระดับ Bond
แต่ ถ้า ระดับ Origin "ไม่ทำพฤติกรรมที่ต้องการ" ระดับ Bond จะ "ทำพฤติกรรมที่ต้องการ" อย่างมั่นคงยั่งยืน ได้อย่างไร
ในระดับ Origin จริงๆมีแนวคิดอยู่อย่าง แต่ คงไม่มีใครรับได้ คงบอกล้าหลัง คงบอกป่าเถื่อน
แต่พูดถึงความล้าหลัง หลายๆอย่าง ที่มนุษย์ มีอยู่ ใช้อยู่ ในปัจจุบัน ก็ยังคล้ายๆเมื่อ2พันกว่าปีที่แล้วเลย...
